Specijalno obučeni psi tragači Gorske službe spašavanja u BiH prepušteni su entuzijazmu pojedinaca, njihovih vlasnika spasilaca-vodiča koji o njima brinu i uglavnom snose sve troškove. O njima se piše i govori najčešće samo kada se dese nesreće i kada su oni neophodni kao naprimjer nakon zemljotresa u Turskoj ili ovih dana nakon poplava i odrona zemljišta u našoj zemlji.
Potražni psi Gorske službe spašavanja Federacije BiH – Ela, Čapi, Đurđa, Aron i Althea – od prošle subote se nalaze u Turskoj gdje usavršavaju tehnike potrage za nestalim osobama u ruševinama. Sa njima na treningu i edukaciji su i njihovi vodiči članovi K9 tima FGSS-a: Mario Demirović, Davorin Sekulić, Ljubo Šuščević i Maja Bajramović Taşkın.
Trenig i edukaciju vodi renomirani vodič potražnih pasa Halit Canbaş čiji psi Şilan i Üzüm igraju ključnu ulogu u obuci.
Şilan i Üzüm Pel akreditovani su od strane AFAD-a (Tursko predsjedništvo za upravljanje katastrofama i hitnim slučajevima) kao psi za misije.
Şilan je učestvovala u misiji u Turskoj nakon zemljotresa, a nakon toga i u više stotina drugih potražnih misija. Üzüm Pel je tek ove godine dobila akreditaciju za misije od AFAD- a i njen trener Halit se nada da će sljediti stope Şilan.
“Ovaj trening predstavlja odličnu priliku za naše potražne pse da vježbaju na višespratnim ruševinama, što je bitna komponenta obuke, a kojih u Bosni i Hercegovini nemamo u dovoljnoj mjeri. Dio ove edukacije uključuje i poseban fokus na rad s “dobrim” markirantom – osobom koja glumi žrtvu. Ključna je edukacija markiranata o pravilnom ponašanju tokom vježbi: znati kada i kako nagraditi psa, u kojoj mjeri i na koji način, osigurava kvalitetan trening i pravilnu motivaciju”, kaže za N1 Mario Demirović, vođa K9 tima FGSS-a.
Edukacija obuhvata i vježbe potrage u različitim uslovima, danju i noću, gdje se psi susreću s različitim izazovima. Razlike u vidljivosti i načinu navigacije pomažu psima da nauče prilagoditi svoje sposobnosti u raznim situacijama, uključujući suptilno prepoznavanje mirisa.
“Također, trening obuhvata metode za navikavanje pasa na tzv. kutiju za lajanje, kao i tehnike za usavršavanje fokusiranog lajanja, što je način na koji pas daje signal pri pronalasku žrtve. Rad sa suptilnim mirisima dodatno razvija preciznost i sposobnost brzog lociranja, čineći naš pseći tim još efikasnijim u misijama spašavanja”, rekao je za kraj Mario Demirović.
Ovaj višednevni trening i svojevrsna specijalizacija realizuje se u saradnji s opštinom Sarıyer u Istanbulu.Troškove puta za misiju pokrio je tim FGSS-a, dok je smještaj osigurala Opština Sarıyer. Vodiči su lično nabavili svu opremu za sebe i pse, a potrebna oprema koja im je nedostajala stigla je kao donacija od Opštine Sarıyer i Halita Canbaşa.
Članovi K9 tima FGSS-a sa svojim potražnim psima u Bosnu i Hercegovinu se vraćaju u subotu.