Novi pogled svemirskog teleskopa James Webb na K2-18b, egzoplanetu 8,6 puta masivnija od Zemlje, otkrio je prisustvo molekula s atomima ugljenika poput metana i ugljen-dioksida, saopćila je NASA. Ovo otkriće dodatno potvrđuje pretpostavke da je K2-18b možda planeta s vodonikom bogatom atmosferom i površinom prekrivenom okeanima vode.
Naseljiva zona
Prvi pogled na atmosferska svojstva ove egzoplanete u naseljivoj zoni napravio je još teleskop Hubble, što je pokrenulo daljnja istraživanja. Planeta K2-18b kruži oko zvijezde K2-18, hladnog patuljka, u naseljivoj zoni i nalazi se na rastojanju od 120 svjetlosnih godina od Zemlje, u sazviježđu Lav. Egzoplanete poput K2-18b, koje su po veličini između Zemlje i Neptuna, nisu nalik bilo kojoj planeti u našem solarnom sistemu. To znači da su znanja o takvim planetama veoma mala i priroda njihove atmosfere je tema debata među astronomima.
“Naša otkrića pokazuju značaj razmatranja različitih naseljivih okruženja u potrazi za životom u svemiru. Tradicionalno, potraga za životom na egzoplanetama fokusirana je uglavnom na manje kamene planete, ali veliki svjetovi poput ovog su lakši za posmatranje atmosfere”, naveo je Niku Madhusudhan, astronom Univerziteta Kembridž i glavni autor istraživanja, navedeno je u saopćenju NASA-e.
Živi organizmi
Prisustvo metana i ugljendioksida, a nedostatak amonijaka, podržavaju hipotezu da bi mogli da postoje okeani vode ispod vodonikom bogate atmosfere na K2-18b. Ova inicijalna posmatranja teleskopom James Webb pokazuju i postojanje dimetil-sulfida. Na Zemlji ovu molekulu proizvode živi organizmi, najviše fitoplanktoni u morskom okruženju.
“Daljnja posmatranja teleskopom James Webb potrebna su da bismo potvrdili da dimetil-sulfid zaista postoji na planeti K2-18b u značajnijoj količini”, rekao je Madhusudhan.
Iako se K2-18b nalazi u takozvanoj naseljivoj zoni, a sada je poznato i da ima molekule s ugljenikom, to ne znači nužno da na toj planeti postoji život. Planeta je velika, ima poluprečnik veći od Zemlji 2,6 puta, što znači da unutrašnjost planete vjerovatno ima velike količine leda pod visokim pritiskom, poput Neptuna, ali s tanjom atmosferom bogatom vodonikom i površinskim okeanima. Za ovakve planete se pretpostavlja da imaju okeane, ali je isto tako moguće da su ti okeani vreli i da nije moguće da u njima postoji život.
“Iako ovaj tip planeta ne postoji u našem solarnom sistemu, planete manje od Neptuna su najčešći tip planeta koje smo do sada otkrili u galaksiji. Prikupili smo najdetaljniji spektar planeta manjih od Neptuna u naseljivoj zoni i to nam je omogućilo da otkrijemo molekule koji postoje u atmosferi”, rekao je Šubudžit Sarkar s Univerziteta Kardif, član tima istraživača.
Proučavanje atmosfere ovakvih egzoplaneta je veoma aktivna oblast astronomije, ali je problem što ih je teško proučavati zbog svjetlosti njihovih zvijezda.
Our @NASAWebb telescope detected carbon dioxide and methane in the atmosphere of a planet orbiting a faraway sun. The planet might have an ocean, but more observations are needed to determine whether it could support life: https://t.co/J8ub8PqwMG pic.twitter.com/SbgHjOO9Hv
— NASA (@NASA) September 11, 2023
Krajnji cilj
“Naš krajnji cilj je otkrivanje života na naseljivim egzoplanetama, što bi transformiralo shvatanje našeg mjesta u univerzumu. Naša otkrića su obećavajući korak naprijed ka boljem razumijevanju planeta s mogućim okeanima punim vode”, rekao je Madhusudhan.
Tim je svoje rezultate objavio u ”The Astrophysical Journal Letters”, piše Telegraf.rs.