Sjedinjene Države su juče saopštile da planiraju da povuku još 1000 vojnika iz sjeverne Sirije pošto su saznale da Turska planira da proširi vojnu ofanzivu protiv kurdskih snaga više prema jugu nego što je prvobitno planirani.
Američki sekretar odbrane Mark Esper je kazao da je odluka o povlačenju donijeta i zbog saznanja da Sirijske demokratske snage (SDF) koje predvode Kurdi, pokušavaju da postignu dogovor sa Rusijom kako bi se suprotstavili turskoj ofanzivi.
„U posljednjih 24 sata saznali smo da Turci vjerovatno planiraju da prodube napad na jugu više nego što je prvobitno planirano, i na zapadu“, kazao je Esper u intervjuu za CBS. „U posljednjih 24 sata takođe smo saznali da SDF pokušavaju da sklope dogovor sa Sirijcima i Rusima kako bi se suprotstavili Turcima na sjeveru zemlje“.
Esper je situaciju nazvao „neodrživom“ za američke snage, rekavši da je u subotu veče razgovarao sa Trampom i da je predsjednik naredio da vojska SAD počne povlačenje snaga sa sjevera Sirije.
Tramp je u nedjelju veče branio svoju odluku da povuče trupe iz graničnog regiona Sirije, rekavši konzervativnim hrišćanskim aktivistima da Sjedinjenim Državama treba da bude prioritet zaštita svojih granica.
„Veoma je pametno što, za promjenu, ne učestvujemo u žestokim sukobima duž turske granice“, objavio je Tramp juče na Tviteru.
„Oni koji su nas greškom uveli u bliksoistočne ratove i dalje traže borbu. Nemaju pojma kako su lošu odluku donijeli. Zašto ne traže proglašenje rata“, dodao je.
Esper je kazao da su SAD znale unaprijed za namjere turskog predsjednika Tajipa Erdogana da uđe u Siriju. „Obavijestio nas je o tome. Nije tražio dozvolu“, kazao je Esper i dodao da SAD jednostavno nijesu imale dovoljno vojnika da zaustave napredovanje Turaka i da su morale da im se sklone sa puta.
„Nema šanse da bi mogli zaustaviti 15.000 Turaka da napreduju ka jugu“, kazao je on.
Predočavajući ciljeve ofganzive, Erdogan je juče kazao da će ofanziva ići od Knbanija na zapadu do Hasake na istoku, oko 30 kilometara u sirijsku teritoriju, „u skladu sa mapom bezbjedne zone koja je prethodno predstavljena“. Erdogan je na konferenciji za novinare u Istanbulu kazao da je granični grad Ras al Ain već pod turskom kontrolom.
Ankara je takođe saopštila da su turske snage i njihovi sirijski saveznici zauzeli autoput oko 30-35 kilometara u sirijskoj teritoriji, čime su presjekli jednu od glavnih arterija koja je povezivala kurdske regione na ratom pogođenom sjeveru Sirije.
Pojavili su se i izvještaji o civilnim žrtvama. U turskom napadu na Ras al Ain juče je stradalo devet osoba uključujući i pet civila, objavila je Sirijska opservatorija za ljudska prava. SDF tvrdi da je meta napada bio civilni konvoj.
Više od 130.000 ljudi je raseljeno iz ruralnih oblasti usljed sukoba saopštile su juče Ujedinjene nacije. UN i ostale humanitarne agencije procjenjuju da bi oko 400.000 civila u sirijskoj zoni konflikta moglo zatražiti pomoć i zaštitu u predstojećem periodu.
Portparol američkog Stejt departmenta juče je saopštio da Vašington smatra duboko uznemiravajućim izvještaje o ubistvima kurdske političarke i zarobljenih kurdskih boraca na sjeveroistoku Sirije.
Ankara tvrdi da je cilj ofanzive neutralisanje kurdske YPG milicije, koju smatra terorističkom grupom povezanom sa kurdskim pobunjenicima u Turskoj. Turske vlasti su takođe saopštile da žele da uspostave „bezbjednu zonu“ unutar Sirije gdje bi naselile 3,6 miliona sirijskih izbjeglica koje su trenutno u Turskoj. Erdogan je zaprijetio da će ih poslati u Evropu ukoliko EU ne podrži njegov napad.
Međutim, turska ofanziva je podstakla međunarodne bojazni o velikom raseljavanju civila i povećala je rizik od obnove Islamske države nakon što ekstremisti pobjegnu iz zatvora kojima upravljaju kurdske vlasti.
Turska se sada suočava sa prijetnjama sankcijama od SAD ukoliko ne obustavi ofanzivu. Druge dvije NATO saveznice, Njemačka i Francuska su obustavile izvoz oružja Turskoj. Arapska liga je odbacila tursku ofanzivu kao „invaziju na arapsku zemlju“.
Erdogan je odbacio međunarodne pozive da obustavi vojnu operaciju, rekavši da je Turska neće „prekinuti, neovisno od toga što drugi govore“.
Porodice ekstremista bježe iz kampova, Kurdi ne mogu da čuvaju zatvore
Kurdske snage kontrolišu veliku teritoriju na sjeveru Sirije koja je nekada bila dio „kalifata“ džihadista Islamske države. SDF je držala hiljade ekstremista ID u zatvorima i desetine hiljada članova njihovih porodica u kampovima.
Međutim tokom vikenda, 785 stranaca povezanih sa ID je pobjeglo iz kampa gradu Ain Isa, navodi se u saopštenju kurdske administracije.
Sirijska opservatorija je, pozivajući se na izvore u kampu, objavila da je pobjeglo oko 100 ljudi.
Očigledno govoreći o sirijskim pobunjenicima koje podržava Turska, kurdske vlasti su saopštile da su „plaćenici“ napali kamp gdje su se nalazili „elementi Daeša“. Zvaničnik SDF Maran Kamišlo je kazao za Rojters da njihove snage sada nemaju dovoljno ljudi da čuvaju kampove.
„Sada imamo jako malo čuvara“, kazao je on, dodajući da ih je ostalo svega 60, 70 u kampovima od 12.000 u poređenju sa 700 koliko je ranije bilo. On je takođe kazao da ima nereda i pokušaja bjekstva u zatvorima širom sjeverne Sirije. „Razvaljuju vrata, vrište i napadaju čuvare i bezbjednosne snage“, kazao je on.
Kurdske snage u zatvorima drže oko 10 000 boraca Islamske države, a prošle nedjelje su saopštile da im obezbjeđivanje tih zatvora više nije prioritet. „Svako ko želi da ti zatvorenici ostanu u zatvorima, neka slobodno dođe i nađe rješenje“, kazao je visoki kurdski zvaničnik Redur Dželil, upozoravajući da turska operacija otvara put da se ID regrupiše.
Erdogan je juče kazao da su svi izvještaji o bjekstvu ekstremista Islamske države iz zatvora u Siriji dezinformacije, prenijela je agencija Anadolija.