U strahu su velike oči – tri godine od potpune svjetske histerije: Gdje je (i je li) nestala korona?

Nekih se godišnjica nerado sjećamo, ali jeste li se pitali gdje je nestala korona? O toj pošasti, koja je paralizirala i umrtvila svijet, skoro se više i ne govori. U martu 2020. godine, niko nije slutio da se među nama krije “tihi ubica” – korona virus – koji je samo u Bosni i Hercegovini odnio skoro šesnaest hiljada života. 

 

Mart je mjesec začetka korona virusa na našem podneblju, a taj će virus, ne sluteći, otvoriti “Pandorinu kutiju”: aferu “Respiratore”, porazno stanje na Državnoj klinici, nedovoljnu brigu o pacijentima, lockdown… Postoji nebrojeno mnogo iznjedrenih nusprodukata. Tog marta 2020. godine, u BiH je zabilježen prvi slučaj zaraze korona virusom, i to u Banjoj Luci! 

 

 

Ipak, čini se da korona danas, u martu 2023. godine, ostaje u sjeni svjetskih geopolitičkih prilika – danas više brinemo o ratu u Ukrajini i prelijevanju sukoba na druge evropske, svjetske države negoli na virus koji je ulijevao paničan strah u stanovništvo. Ponajviše brinemo šta će Putin reći i hoće li se (u konačnici?) odvažiti na gađanje neke mete nuklearnim bojevim glavama…

 

Januarski podaci UN-ove agencije za javno zdravstvo govore da smo još podložni novoj varijanti omikrona – XBB.1.5. – te da je “ova podvarijanta najlakše prenosiva”. Međutim, ovi podaci su u “zapećku” internet-bespuća jer ljudska vrsta ponajviše strahuje od opipljivog, vidljivog – od zveckanja oružja… a u strahu su velike oči. Šta smo dosad saznali o koroni? 

 

 

U decembru 2019. godine, u svijetu se počelo govoriti o “opasnom virusu koji rapidno odnosi živote”, pa su mediji i stanovništvo, u tom periodu nedovoljno informirani o samoj koroni i simptomima koje uzrokuje, često plasirali neprovjerene ili netačne informacije. Međutim, nakon tri-četiri godine haranja, danas znamo da je Covid-19 infektivna bolest uzrokovana SARS-CoV-2 virusom i da se virus može preduprijediti vakcinisanjem. 

 

Korona virus se isprva pojavio u kineskom gradu Wuhanu u decembru 2019. godine. Nakon pojave na Istoku, počeo se širiti i na druge zemlje svijeta, pa je Svjetska zdravstvena organizacija (WHO) krajem januara 2020. godine proglasila svjetsku zdravstvenu krizu te naposljetku i pandemiju u martu iste godine.

 

Do marta 2023., virusom korona zaraženo je 676 miliona ljudi, a potvrđeno je 6,88 miliona smrtnih slučajeva. Stoga se korona virus smatra jednim od najsmrtonosnijih virusa u historiji čovječanstva. U decembru 2020. godine plasirane su i prve vakcine, koje su spriječile nove potencijalne smrtne slučajeve. Iz korona virusa razvilo se nekoliko podvarijanti, a pored omikrona i krakena, najnovija je XBB.1.5. Ipak, Evropski centar za prevenciju i kontrolu bolesti (ECDC) objavio je da najnovija podvarijanta korona virusa, koja se brzo širi, ne predstavlja veliki rizik za većinu ljudi u Evropi.  

 

Kad je riječ o Bosni i Hercegovini, zvanični podaci za FBiH govore da je u ovom bh. entitetu ukupno potvrđeno 246.667 slučajeva, te da je preminulo 9100 osoba. U manjem bh. entitetu, RS, preminulo je više od šest hiljada osoba, tačnije njih 6633. 

 

Svjetska zdravstvena organizacija (WHO) još uvijek smatra da je pandemija aktivna, ali mnoge svjetske države počinju smatrati SARS-CoV-2 virus endemijom. Ipak, treba napomenuti da, posmatrajući cjelokupnu epidemiološku situaciju u BiH, virus još uvijek hara i tiho je aktivan na području naše zemlje. 

 

 

Ovaj virus, nakon zaražavanja, uzrokuje respiratorne tegobe i većina će se ljudi oporaviti spontano – bez značajnih posljedica po zdravlje. U drugu ruku, postoje i oni koji se nalaze u rizičnim skupinama – dijabetičari, osobe sa kardiovaskularnim problemima, hroničnim respiratornim tegobama i sl. – i njima će najvjerovatnije biti potrebna ljekarska pomoć. 

 

 

• groznicu; 
• kašalj; 
• kratkoću daha i poteškoće s disanjem; 
• umor; 
• bol u mišićima; 
• glavobolju; 
• gubitak njuha / mirisa ili okusa; 
• začepljenje i curenje nosa; 
• povraćanje; 
• dijareju.