Vijeće sigurnosti Ujedinjenih nacija raspravlja o novom, šestomjesečnom izvještaju generalnog sekretara UN Antonija Gutereša o radu Misije UN na Kosovu (UNMIK). I Srbiju i Kosovo na sjednici predstavljaju predsjednici, Aleksandar Vučić i Vjosa Osmani.
Sjednica je počela u 16 sati po našem vremenu, a održava se u vrijeme pojačane zategnutosti između Beograda i Prištine, čemu doprinose sporenja oko upotrebe dinara na Kosovu i oko upravljanja većinski srpskim opštinama na sjeveru Kosova, ali i procedura prijema Kosova u Vijeće Evrope.
U izvještaju za period od 19. septembra 2023. do 15. marta 2024. godine, koji je na sjednici predstavila šefica UNMIK-a Karolin Zijade, Gutereš je naveo da „snažno osuđuje ozbiljan bezbjednosni incident 24. septembra u selu Banjska, koji je doveo do tragičnog gubitka života“.
„Pozivam na okončanje istraga i na privođenje pravdi počinilaca bez odlaganja“, naveo je Gutereš povodom sukoba naoružane grupe Srba i kosovske policije.
U izvještaju, za koji je Vučić rekao da ne odražava pravu sliku na terenu, Gutereš je takođe izrazio zabrinutost zbog primjene novog kosovskog propisa kojim se zabranjuje upotreba dinara u gotovinskim transakcijama, navodeći da je to uticalo na ekonomska i socijalna prava nevećinskih zajednica, a posebno najugroženijih ljudi na Kosovu.
Kosovska predsjednica Vjosa Osmani izjavila je na sjednici Vijeća sigurnosti Ujedinjenih nacija da su tvrdnje Srbije o navodnom progonu Srba lažne, neosnovane i politički motivisane.
“Taj narativ je diskreditovan izvještajem Hensilškog odbora za ljudska prava i drugih međunarodnih organizacija”, rekla je Osmani.
Ona je govorila i o zločinima Srbije 1999. na Kosovu i predstavila dvije osobe, koje su sjedele iza nje, koje su žrtve silovanja.
„Ako stanovništvo na Kosovu ne može da se osloni ni na Ujedinjene nacije kao na objektivnog arbitra i nekoga ko će da spriječi lukav etnički inžinjering Prištine to nas može dovesti do mogućnosti nepredvidivih scenarija sa ogromnim posljedicama, zato je neophodno da specijalna predstavnica primjeni svoja ovlašćenja i nadgleda privremene institucije“, rekao je predsednik Srbije Vučić na sjednici.
Stalni predstavnik Ruske Federacije pri UN Vasilij Nebenzja rekao je na sjednici da su pažljivo slušali izlaganje Vjose Osmani. On je pitao UN ko su osobe koje su sjedile iza nje i koga one predstavljaju.
“Situacija na Kosovu čini nas veoma zabrinutim, etničko nasilje se nastavlja pod okriljem privremenih institucija u Prištini. Vlasti u Prištini konstantno izbjegavaju dijalog, dok se Beograd konstantno pritiska da prizna Kosovo. Vašington i Brisel konstantno umanjuju značaj Rezolucije 1244, Briselski sporazum se ne poštuje”, rekao je ruski predstavnik.
Naveo je da Priština na sjever šalje svoje specijalne policijske snage, postavlja nelegitimno izabrane gradonačelnike u lokalne samouprave na sjeveru Kosova, u opštine u kojima je većinsko srpsko stanovništvo.
“Diskriminacija se nastavlja ukidanjem dinara, a Kurtijev režim konstantno ugrožava opstanak Srba na Kosovu. Pravoslavne crkve se proglašavaju katoličkim, NATO dovlači oružje i naoružava kosovske snage”, rekao je Nebenzja.
Sve to se, kaže, ne pominje u izveštajima predstvnika UN, dok Priština konstantno proklamuje kosovsku nezavisnost, destabilizujući ceo region.
“Kosovski Albanci su za to konstantno nagrađivani od Brisela – viznom liberalizacijom, a sada pripremom članstva u Vijeću Evrope, čime bi se po prvi put nepriznata zemlja primila u članstvo”, ukazao je predstavnik Ruske Federacije.
Zamjenik stalnog ambasadora Sjedinjenih Američkih Država pri Ujedinjenim nacijama Robert Vud rekao je da su SAD zabrinute zbog zastoja u napretku u normalizaciji odnosa Beograda i Prištine.